Zapewne wielu z naszych czytelników miało w życiu tę przypadłość, że podstawowe wyniki morfologiczne krwi wykazały niedobory żelaza. Niska zawartość tego wskaźnika może informować o chorobie, ale także najczęściej jest następstwem diety, ubogiej w źródła żelaza. A jak doskonale wiem, żelazo jest składową hemoglobiny – czerwonej krwinki, transportującej tlen w naszym układzie krwionośnym. Jak uzupełnić żelazo? Czym objawiają się jego niedobory? O tym poniżej – zapraszamy!
Objawy niedoboru żelaza ?
Jeszcze przed badaniami laboratoryjnymi krwi, niedobór żelaza można zauważyć po typowych dla niego objawach. Należą do nich ogólne osłabienie, pogorszenie się kondycji włosów, skóry i paznokci, a także obniżona odporność. To wprawdzie bardzo ogólne objawy, pasujące do wielu schorzeń, jednak powinny one stać się dla nas przyczyną do wizyty u lekarza rodzinnego lub samodzielnego wykonania badania krwi i szybkiej oceny poziomu żelaza.
Okazuje się jednak, że wysoki poziom żelaza nie zawsze oznacza dobre jego wykorzystanie przez nasz organizm. Współczesne metody diagnostyczne pozwalają ocenić obecność tzw. ferrytyny. Białko to stało się wskaźnikiem zmagazynowania żelaza w wątrobie, co z lepszą dokładnością wskazuje na niedobory żelaza. Czasem wysoki poziom żelaza to także kiepska diagnoza – może oznaczać, że nasz organizm niekoniecznie radzi sobie z jego prawidłowym wykorzystaniem. Nadmiar żelaza jest niekorzystny dla nerek i wątroby.
Jaki jest prawidłowy poziom żelaza? We krwi człowieka dorosłego powinno być go od 37 do 158 gram na litr. W przypadku wskaźnika ferrytyny jest to od 15 do 400 miligramów na litr dla mężczyzn, oraz od 10 do 200 miligramów na litr dla kobiet. Normy te mogą zmieniać się w zależności od wieku oraz aktualnego stanu osoby badanej, np. w przypadku ciąży. Kontrolę poziomu żelaza we krwi oraz ewentualne działania naprawcze należy bezwzględnie prowadzić pod nadzorem swojego lekarza rodzinnego.
Żelazo u kobiet w ciąży
Anemia w ciąży jest dość powszechnym zjawiskiem. Niedobór żelaza w ciąży, szczególnie w później fazie tego cyklu, oznacza spadek tego wskaźnika we krwi poniżej 11 – 15 gramów na litr. Tłumaczy się to wykorzystaniem zmagazynowanego w organizmie żelaza na poczet rozwoju dziecka. Mimo pewnego naturalnego przebiegu tego zjawiska, nie powinniśmy podchodzić do niego lekceważąco. Szczególnie wówczas żelazo ma bardzo ważne funkcje dla zdrowia matki, jak i prawidłowego rozwoju płodu.
Specjaliści polecają w takich sytuacjach dietę bogatą w żelazo, jak również wsparcie swojego jadłospisu suplementami diety, np. żelazo w tabletkach albo w płynie. Preparaty z żelazem są powszechne i niedrogie, kuracja ma charakter doraźny, stosuje się ją zwykle w przypadku chwilowych wahań poziomu żelaza we krwi.
Gdzie występuje żelazo?
Jeśli szukamy sposobu, jak zadbać o prawidłowy poziom żelaza we krwi, warto zagłębić się w aspekty zdrowego żywienia. Najskuteczniejszym sposobem jest uzupełnienie codziennego jadłospisu w produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak wątróbka i mięso wołowe, np. steki. Dla wegetarian i wegan nie oznacza to wyroku – osoby stosujące dietę tego typu wcale nie są skazane na trwale niski poziom żelaza lub na suplementy diety, mimo ich oczywistej skuteczności. Wiele pokarmów pochodzenia roślinnego także przejawia dużą zawartość żelaza. Należą do nich np. sałata, buraki i szpinak.
Warto dodać, że zarówno w przypadku diety ukierunkowanej na dużą zawartość żelaza, jak i w przypadku stosowania naturalnych suplementów diety z tym pierwiastkiem, trzeba zadbać o produkty z dobrze przyswajalną witaminą C. Naturalne włączenie kwasu askorbinowego do tego procesu podnosi wchłanialność żelaza.
