Palmitoiloetanoloamid (PEA) to naturalnie wytwarzany w naszym organizmie amid kwasu palmitynowego, który wykazuje aktywność w układzie endokannabinoidowym. Natomiast Levagen+ to forma PEA o wysokiej biodostępności.
Rola układu kannabinoidowego
Endogenny układ kannabinoidowy (układ endokannabinoidowy) reguluje liczne procesy życiowe, w tym przyjmowanie pokarmu, metabolizm obwodowy i temperaturę ciała, i bierze udział w cyklu snu i czuwania. Układ endokannabinoidowy zawdzięcza swoją nazwę konopiom (cannabis), których związki aktywne, głównie THC i CBD, aktywują ten układ.
Układ endokannabinoidowy jest regulowany naturalnie w naszym organizmie przez odpowiednie mediatory powstające ze spożywanych przez nas kwasów tłuszczowych, które oddziałują na specyficzne dla tego układu receptory, m.in. zlokalizowane w układzie nerwowym. To właśnie te mediatory wpływają na regulację temperatury ciała, magazynowanie tłuszczu, regulację nastroju i zachowania, percepcję sensoryczną, aktywność motoryczną, modulację układu nerwowego, funkcje hormonalne, metabolizm komórkowy oraz czynności układu pokarmowego i odpornościowego.
Czym jest palmitoiloetanoloamid?
Palmitoiloetanoloamid (PEA) jest podobnym do endokannabinoidów, bioaktywnym mediatorem lipidowym, należącym do grupy chemicznej amidów kwasów tłuszczowych N-acylo-etanoloaminy. Jest syntetyzowany w razie potrzeby w dwuwarstwie lipidowej błony komórkowej, działa miejscowo i występuje we wszystkich tkankach, również w mózgu. Uważa się, że PEA jest wytwarzany jako przywracająca równowagę życiową odpowiedź ochronna organizmu na uszkodzenia komórek, a jego poziom jest zwykle podwyższony w rozmaitych stanach chorobowych. Jego wielokierunkowa aktywność obejmuje działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwdrgawkowe, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwgorączkowe, przeciwpadaczkowe, immunomodulujące i neuroprotekcyjne.
|
Wielokierunkowe mechanizmy działania PEA, jak dowodzą badania, generują korzyści terapeutyczne w wielu schorzeniach, w tym w reakcjach alergicznych, grypie i podobnych infekcjach sezonowych, bólu przewlekłym, bólu stawów, przeroście prostaty, stłuszczeniu wątroby, zaburzeniach lękowych, depresji i chorobach neurodegeneracyjnych. Przyczyniają się również do regeneracji mięśni oraz poprawy funkcji poznawczych i jakości snu. |
Niedobory PEA
Jednakże endogenna synteza PEA jest generalnie niewystarczająca, aby przeciwdziałać przewlekłemu obciążeniu organizmu czynnikami patogennymi, co było obserwowane przez naukowców w przypadkach przewlekłych chorób zapalnych. Ten fakt powoduje, jak uważają specjaliści, że dodatkowa suplementacja PEA jest realną strategią terapeutyczną, służącą uzupełnieniu poziomów wewnętrznych tego przekaźnika i przywróceniu równowagi życiowej organizmu przy różnych problemach zdrowotnych. Z uwagi na całkowity brak toksyczności i działań niepożądanych, suplementacja diety PEA może być zdaniem specjalistów niezwykle cennym elementem ogólnej profilaktyki zdrowotnej.
PEA jest jednocześnie składnikiem pokarmowym, występującym naturalnie, głównie w żółtkach jaj, produktach mlecznych oraz nasionach roślin strączkowych. Jak wyjaśniły badania, za ustalone swojego czasu właściwości przeciwzapalne żółtek jaj odpowiada właśnie zawarty w nich PEA. Warto w tym miejscu przypomnieć, że w dawnych czasach żółtka jaj były popularnym sposobem domowym na zapalenie gardła. Ponieważ jednak zawartość PEA w pożywieniu jest relatywnie niezbyt wysoka, dlatego szczególnego znaczenia w uzupełnianiu tego niezwykle cennego dla zdrowia składnika nabierają kapsułkowane suplementy diety dostarczające czystego, wyizolowanego z pokarmu palmitoiloetanoloamidu. Szczególnie suplementy oparte na formie PEA o wysokiej biodostępności, takie jak Levagen®+.
Dla zdrowia stawów
PEA jest jednak suplementem polecanym w pierwszej kolejności przez specjalistów przy problemach stawowych. Przykładowo bowiem jedno z badań klinicznych wykazało, że PEA był skuteczniejszy niż ibuprofen w łagodzeniu bólu w chorobie zwyrodnieniowej stawów skroniowo-żuchwowych (Marini, 2012).
Drugie badanie kontrolowane placebo (Stale, 2019) wykazało skuteczność PEA u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawu kolanowego. W tym 8-tygodniowym badaniu klinicznym naukowcy stwierdzili zależną od dawki poprawę w zakresie bólu, sztywności i funkcji stawów, mierzonych za pomocą wskaźnika osteoartrozy WOMAC, u osób, które przyjmowały formę PEA o wysokiej biodostępności. Do 8-ego tygodnia ból stawów został zmniejszony o 40% przy dawce 300 mg i o 49,5% przy dawce 600 mg, co znacznie zmniejszyło doraźne stosowanie przez pacjentów standardowych leków przeciwbólowych.
W trzecim podwójnie zaślepionym, randomizowanym, kontrolowanym placebo badaniu (Briskey, 2021) dzienna dawka 350 mg PEA o wysokiej biodostępności została oceniona pod kątem skuteczności u 80-ciu osób doświadczających ogólnego bólu stawów. Do samooceny bólu stawów rano i wieczorem zastosowano wizualną skalę analogową. Grupa PEA, w porównaniu z grupą placebo, doświadczyła tutaj znacznego zmniejszenia bólu stawów po 14 dniach suplementacji. Niemniej ból stawów uległ znacznemu złagodzeniu w tej grupie już po 3 dniach suplementacji.
Jak podsumowali autorzy opublikowanej niedawno metaanalizy (Clayton, 2021), wszystkie te trzy badania są zgodne z istniejącą literaturą dotyczącą istotnego indeksu terapeutycznego PEA, co czyni ten związek interesującym kandydatem na środek pierwszego rzutu w znoszeniu bólu stawów. Ponadto, ze względu na pozytywny wpływ na regenerację uszkodzeń tkanek, PEA oferuje perspektywę bardziej efektywnego sposobu odbudowy i zachowania prawidłowej struktury i funkcji stawów.
Autor: Sławomir Ambroziak